Bir Ticaret Ahlakı ve İbret Hikâyesi

Abdullah Sertkaya’nın kaleminden
Yaşanmış Bir Hatıra: Mustafa Taşçı – Hak-İş Konfederasyonu –Kurucu Genel Başkanı
Ticaret sadece para kazanma işi değildir. İnsanla, vicdanla ve güvenle yapılan bir imtihandır. Hamdi Yıldırım’ı Konya’da herkes “Boksör Hamdi” diye tanırdı. Güçlüydü, cesurdu, gözü karaydı. Belediyede fuar müdürü olarak çalışıyordu. Ancak hayat bazen en güçlü görünenleri en zor yerden sınar.
Bir gün dükkânıma geldi. Yorgundu. Borç içindeydi. Çıkış yolu arıyordu. O sırada elimde vadesi gelmemiş bir senet vardı. Ticarette güven esastır. Ben de o güvenle senedi verdim.
“Git,” dedim, “insanlık vardır.”
Ama karşı taraf senede değil, sadece kendi çıkarına baktı.
Vadesi gelmemiş diye dinlemedi. Hamdi’yi küçümsedi, kovdu. İşte ticaret ahlakının kırıldığı yer tam burasıydı.
Hamdi öfkesine yenildi. Yazıhanede yaşananlar bir anda şiddete dönüştü. Üç kişi hastanelik oldu. Senet yine tahsil edilemedi. Olan Hamdi’ye oldu.İşini kaybetti. Borçları büyüdü. Evi icraya düştü. Bir hata, zincirleme sonuçlar doğurdu.
Sonunda yeniden kapıma geldi. Bu kez yumruk yoktu, güç yoktu. Sadece mahcubiyet vardı. Borçlarını öğrendik, ödedik. Evi kurtuldu. Ne parayı istedik ne senedi hatırlattık.
“Helal olsun,” dedik. Çünkü ticaret sadece kâr hesabı değildir. Zorda kalana el uzatmak, bazen en büyük kazançtır.
Bu hikâyeden çıkarılacak ders açıktır. Güçle yapılan iş bereket getirmez. Hukuk yok sayıldığında herkes zarar eder. Vicdanı olmayan ticaret, sahibini de yıkar.
Biz yaptıklarımızın çoğunu unuttuk. Ama Hamdi’nin yaşadıkları, ticaretin aslında bir ahlak sınavı olduğunu hiç unutturmadı. Kıssadan hisse şudur Kazanç geçicidir, insanlık kalıcıdır. Senetler ödenir, borçlar kapanır. Ama kul hakkı kalır.